Το μοδέλο

Θα ήταν τουλάχιστον εγωϊστικό να  προσπαθήσουμε με μια γήϊνη, εμβρυϊκή και εν πολλοίς μολυσμένη λογική να ερμηνεύσουμε οικουμενικά φαινόμενα.

Δυστυχώς η λογική μας είναι μολυσμένη γιατί βασίζεται ή επηρεάζεται από τις πέντε, αμφίβολης φερεγγυότητας αισθήσεις μας, όπως έχει ξανααναφερθεί.

Είναι γήϊνη η λογική μας, γιατί βασίζεται σε νόμους και συνθήκες που διέπουν ένα αμελητέο και ασήμαντο σημείο του αχανούς σύμπαντος, κάποια απειροελάχιστη χρονική στιγμή σε σχέση με την αιωνιότητα, και βέβαια σε κάποιες συνθήκες που μάλλον εξαίρεση φαίνεται να αποτελούν για το σύνολο του κόσμου.

Είναι τέλος εμβρυϊκή η λογική μας, γιατί ενώ αναγνωρίζουμε μια εξέλιξη της ισχύος του εγκεφάλου μας από εκείνη των ανθρωποειδών, βολευόμαστε να ξεχνάμε πόσο λίγο δρόμο έχουμε κάνει εξελιχτικά σε σχέση με την αιωνιότητα που μένει μπροστά μας. Μένει πολύς δρόμος για να αναπτυχθεί η ευφυϊα μας στο βαθμό που να εγγυάται κάποια σιγουριά για τις γνώσεις μας. Δεν είμαστε καθόλου σίγουροι ότι οι μέχρι σήμερα γνώσεις μας είναι προς τη σωστή κατεύθυνση, και η πλειοψηφία τους θα χρειαστεί να αναθεωρηθεί, αφού είναι κομμένες και ραμμένες στα μέτρα μας και όχι στα μέτρα της φύσης. Η φύση π.χ. μετράει με το "e" και όχι με το 10 που μετράμε εμείς, και που ενώ μας βολεύει φαινομενικά, κάνει πιο δύσκολη, χρονοβόρα και ίσως ανακριβή τη μελέτη του αισθητού κόσμου.

Αυτή την αδυναμία και ματαιοδοξία της συμβατικής λογικής μας, έρχεται να καλύψει ένα θείο δώρο που ο Δημιουργός συμπεριέλαβε στα πνευματικά μας εφόδια. Είναι πιστεύω ό,τι δυνατότερο διαθέτει η σύγχρονη ανθρώπινη ευφυϊα για την προσέγγιση του ανεξερεύνητου, ωστόσο, δεν του έχει αποδοθεί νομίζω η πρέπουσα σπουδαιότητα. Είναι η μεθοδολογία του μοδέλου που με εκπληκτική αποτελεσματικότητα εφαρμόζει η σύγχρονη επιστήμη. Με βάση αυτή τη μέθοδο ο επιστήμονας δημιουργεί δομικά στοιχεία και στη συνέχεια δομές βασισμένος σε φαινόμενα και ιδιότητες. Δημιουργεί εικονικά στοιχεία, που λειτουργούν μέσα από μια εικονική πραγματικότητα σε ένα πραγματικό όμως κόσμο.

Το χαρακτηριστικότερο ίσως παράδειγμα είναι η περί ατόμου θεωρία. Όταν ο άνθρωπος αντιλήφθηκε ότι ήταν δύσκολο να κατανοήσει την ύλη με τις αισθήσεις και το νού του, αποφάσισε να βρεί άλλο δρόμο για να παρακάμψει την αντίληψή του. Σκέφτηκε λοιπόν να δημιουργήσει με το νού του κάτι που ενώ δεν το είχε "δεί" ποτέ, το αισθανόταν καθημερινά στη ζωή του και πιο πολύ ακόμη ήξερε τις συμπεριφορές του. Μάζεψε αυτές τις ιδιότητες (όσο μπορούσε πιο πολλές) και είπε. Το άτομο δεν ξέρω πως είναι. Αλλά για να κάνει τούτο, θα 'ναι έτσι, για να κάνει το άλλο θα 'ναι κι έτσι, κ.ο.κ. Κατασκευάζει έτσι ο Mendelyeev τον περίφημο περιοδικό πίνακα των στοιχείων, "μαντεύει" την ύπαρξη στοιχείων που δεν έχει ξαναδεί και θεμελιώνει τις αρχές της σύγχρονης χημείας. Ακολουθεί η εκρηκτική ανάπτυξη του "συνθετικού κόσμου", φτιάχνονται νέα υλικά που δεν υπάρχουν στη φύση, αναπτύσσονται οι καλλιέργειες, φτιάχνονται φάρμακα, μακραίνει η ζωή μας, αναπαριστά και αποκωδικοποιεί το DNA, και έχεις αυτό το computer μπροστά σου. Στην πορεία προκύπτει ότι το άτομο δεν είναι "έτσι". Ωστόσο εξακολουθεί πεισματικά να λειτουργεί και να συμπεριφέρεται "έτσι". Και αυτό στην τελική είναι που έχει σημασία. Δεν ξέρουμε πώς είναι το άτομο, -μάλλον ξέρουμε πώς δεν είναι. Αποδείχτηκε όμως, ότι αυτό δεν ήταν απαραίτητο για να μεταμορφώσουμε τον κόσμο. Όπου έλλειψε η ακριβής γνώση αναπληρώθηκε από το ανοιχτό μυαλό. Σαν μικροί δημιουργοί φτιάξαμε το δικό μας άτομο και βασισμένοι σ' αυτό αλλάξαμε την τύχη μας. Στο καλύτερο, στο χειρότερο, δεν ξέρω. Και αν είμαστε τυχεροί που ξέρεις; μπορεί μια μέρα να δούμε και το άτομο του Δημιουργού μας.

Αυτό είναι το θαύμα του μοδέλου.

 


  Θέλω να γνωρίσω τη σκέψη του Θεού. Όλα τ' άλλα είναι λεπτομέρειες.

ALBERT EINSTEIN